ေအာင္ဆန္းစုၾကည္(သို႕မဟုတ္) ဗုဒၶဘာသာသူရဲေကာင္း

အေရွ႕ေတာင္ အာရွေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ဘာသာေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးတန္ဖိုးၾကား၀ယ္ ဆံုမွတ္တစ္ခုအျဖစ္ တိုက္ပြဲ၀င္ေနသည့္ျပယုဂ္တစ္ခုျဖစ္သည္။ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာ့အမ်ိဳးသား သူရဲေကာင္းဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ သမီးအျဖစ္ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေမြးဖြားခဲ့သည္၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းသည္ ဒုတိယကမၻာစစ္ကာလတြင္ ျမန္မာလြတ္လပ္ေရးလႈပ္ရွားမႈၾကီး၏ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ၿဗိတိသွ်ႏွင့္ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္အုပ္စုိးမႈမွ ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရေတာ့မည္ အခ်ိန္နီးကပ္လာခ်ိန္္တြင္ လုပ္ၾကံခံခဲ့ ရသူျဖစ္သည္။

ဒီမုိကေရစီအထိမ္းအမွတ္သေကၤတ

ေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ရန္ကုန္၊ေဒလီႏွင့္ ေအာက္စဖို႕ဒ္တို႕တြင္ ပညာသင္ယူခဲ့ၿပီး ေအာက္စဖို႕ဒ္တြင္ မိသားစုဘ၀ကို ထူေထာင္ရန္ အေျခခ်ခဲ့သည္။ အဂၤလိပ္အမ်ိဳးသားတစ္ဦးႏွင့္ အိမ္ေထာင္ျပဳခဲ့ၿပီး သားႏွစ္ဦးထြန္းကားခဲ့သည္။ ျမန္မာႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွအေရးမ်ားႏွင့္ ခပ္ေ၀းေ၀းအဂၤလန္ႏိုင္ငံတြင္ ပညာရွင္တစ္ဦးအျဖစ္ ေအးခ်မ္းစြာ ေနထိုင္ခဲ့စဥ္ သူမ၏ မိခင္နာမက်န္းျဖစ္၍ မိခင္ၾကီးအား ျပဳစုရန္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသုိ႕ ျပန္သြားခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္အေတာအတြင္း အစိုးရက ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပေပးမည္ ဟု ေၾကျငာခဲ့ရာ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးလႈပ္ရွားမႈသူရဲေကာင္းၾကီး၏ သမီးအေနျဖင့္ သဘာ၀အားျဖင့္ပင္ ဒီမုိကေရစီလႈပ္ရွားမႈေရစီးထဲ ပါခဲ့ရေတာ့သည္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ သူမသည္ ထိုဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈၾကီး၏ သေကၤတျဖစ္ခဲ့ေလေတာ့သည္။

ေနအိမ္အထိန္းသိမ္းခံဘ၀ေရာက္ေနသည့္ၾကားမွပင္ သူမ၏ လႈပ္ရွားမႈက ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ေမလတြင္ က်င္းပသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲကို ၾကီးက်ယ္စြာ အႏိုင္ရရွိခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္ တပ္မေတာ္အစိုးရက ေရြးေကာက္ပြဲရလာဒ္ကို အသိအမွတ္မျပဳခဲ့ပဲ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို အက်ဥ္းခ်ပါေလသည္။ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုမူ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ကတည္းက ေနအိမ္တြင္ ထိန္းသိမ္းအက်ဥ္ခ်ထားခဲ့သည္။ မည္သို႕ျဖစ္ေစ သူမကေတာ့ ဒီမိုကေရစီအေရးအတြက္ ဆက္လက္ေျပာဆိုခဲ့သည္သာျဖစ္သည္။

၁၉၉၁ ခုႏွစ္တြင္ သူမ၏ ဒီမိုကေရစီအေရးအတြက္ အလံမလဲ တိုက္ပြဲ၀င္မႈ၊ လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး အားထုတ္မႈမ်ားအတြက္ ႏိုဘယ္ဆုေရြးခ်ယ္ေရးေကာ္မတီက သူမအား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏို္ဘယ္လ္ဆု ခ်ီးျမွင့္ခဲ့ၾကသည္။


ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံေရးဒႆန

ေအာ္ဆန္းစုၾကည္၏ ႏိုင္ငံေရးဒႆနမွာ အလြန္ရိုးစင္းသည္ဟု ထင္ရေသာ္လည္း ဗုဒၶေဒသနာေတာ္၌ ကဲ့သို႕ သူမ၏ စကားမ်ားတြင္ စြမ္းအင္ႏွင့္ စကားလံုးအရည္အေသြးမ်ားပါ၀င္ေနသည္။ ရုိးစင္း၍ အားအင္ပါေသာ စကားလံုးမ်ားျဖစ္သည္။ သူမ၏ အေက်ာ္ၾကားဆံုးစကားတစ္ခြန္းမွာ ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းမွ ကင္းေ၀းေရး ျဖစ္သည္။

မိန္႕ခြန္းၿပီးခါနီးတြင္ သူမက ဒီေခါင္းစီးစကားလံုးကိုပင္ တဒဂၤခဏေဖာ္ထုတ္ၿပီးေနာက္ မဟတၱဂႏၶီၾကီ း ၏ “ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးတစ္ေယာက္အတြက္ ျဖစ္ေစ ႏိုင္ငံတစ္ခုအတြက္ ျဖစ္ေစ အၾကီးက်ယ္ဆံုးလက္ေဆာင္မွာ ေၾကာက္ရြ႕ံျခင္းမရွိမႈ၊ စိတ္ထဲမွာ ေၾကာက္ရြ႕ံျခင္း ကင္းမႈပင္ ျဖစ္ပါ၏ ” ဟူေသာ ၾသ၀ါဒစကာကိုးကားသည္။ မဟတၱမဂႏၶီၾကီးက ဤေၾကာက္ရြ႕ံျခင္းကင္းေရးၾသ၀ါဒကို ေပးသည့္အခါ သူက သူကြ်မ္းက်င္းက်င္သည့္ တစ္စံုတစ္ခုကို ျပဳလုပ္တတ္သည္။ ထိုအရာမွာ ဗုဒၶအရွင္၏ ေရွးေဟာင္းက်င့္စဥ္ျဖစ္ေၾကာင္း ဖြင့္ဆိုျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။

ေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “ေၾကာက္ရြ႕ံမႈကင္းျခင္းသည္ မဟတၱမဂႏၶီမိန္႕ဆိုသကဲ့သို႕ပင္ လက္ေဆာင္တစ္ခုျဖစ္ ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္ေသာ္လည္း ပို၍ တန္းဖိုးၾကီးမားေသာအရာမွာ သင္တို႕ကိုယ္တိုင္၏ အားထုတ္မႈ၊ ၾကိဳးပမ္းမႈအားျဖင့္ ရရွိလာသည့္ သတၱိပင္ျဖစ္သည္။ ထိုသတၱိက သင္တို႕၏ အျပဳအမူမ်ားကို ကန္႕သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ေနသည့္ ေၾကာက္ရြံ႕မႈကို ဖယ္ရွားႏိုင္ေသာ အေလ့အက်င့္ကို ထူေထာင္ေပးပါလိမ့္မည္” ဟု ေဟာေျပာေလသည္။

ဤစကားလံုးမ်ားကို ဖတ္ရႈၾကရသည့္အခါ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ လုပ္ရပ္က သတၱိ၊ သည္းခံမႈ၊ စိတ္ရွည္မႈ၊ အၾကမ္းမဖက္မႈကဲ့သုိ႕ေသာ ဗုဒၶတရားေတာ္လာအေျခခံတန္းဖိုးမ်ားႏွင့္ ေခတ္သစ္ဒီမိုကေရစီတန္ဖိုးမ်ားကို တြဲဖက္က်င့္သံုးေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ထင္သာျမင္သာ ရွိလွပါေပသည္။

ဤသို႕တြဲဖက္က်င့္သံုးျပလိုက္ျခင္းျဖင့္ ဗုဒၶတရားေတာ္တန္ဖိုးဟူသည္ ဘုရားေက်ာင္းနွင့္သာ ဆိုင္သည္ဟူေသာ အျမင္ရွိသူမ်ားကိုပင္ အာရံုစူးစိုက္လာေစႏိုင္သည္အထိ အင္အားၾကီးၾကီးမားလွေပသည္။ ဗုဒၶအရွင္၏ တရားေတာ္တန္ဖိုးမ်ားက အေသာကေခတ္မွသည္ ယေန႕ေခတ္တိုင္ေအာင္ ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္တြင္သာမက ဘာသာေရးရိုးရာ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္လည္း အဓိကက႑မွ ပါ၀င္ခဲ့ေလသည္။

ဓမၼဂဂၤါ

(၁၇-၁၁-၂၀၁၀)

Aung San Suu Kyi: A Buddhist Hero ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုပါသည္။