ဓမၼဂဂၤါပါဠိသင္ခန္းစာ(၁၄)

မေရးရင္လည္း မေရးျဖစ္ေတာ့ဘူး...။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ စမိမွေတာ့ လမ္းဆံုးေရာက္ေအာင္ သြားပါမွ...။ ကဗ်ာဆရာ ဒကာတာရာမင္းေ၀ရဲ႕ '' လြယ္အိတ္ညိဳတစ္လံုးကို လြယ္ရင္း ရာဇ၀င္ထဲမွာ ခရီးဆက္ရဦးမယ္'' ဆိုသလိုပ..။ ေလ့က်င့္ခန္းေတြ ပံုမွန္လုပ္ၿပီး ပို႕တဲ့ တပည့္ေတြရဲ႕ ေလ့က်င့္ခန္းေတြကိုလည္း ဖတ္ရပါရဲ႕..။

မသိမသာ ေခ်ာင္ကပ္ရင္း ဟိုစၾကာ၀ဠာအနားေရးအထိ မစၥတာေဟာ့ကင္းရဲ႕ တြင္းနက္ၾကီးထဲထိ ပုန္ေရွာင္ၾကေလသူေတြလည္း မနည္းေပဘူး..။ ပိုးဖလံမ်ိဳး ပါဠိတိုး ကိုယ္က်ိဳးမနည္းေစလိုတဲ့ ဂုရုတစ္ပါးကေတာ့ ကရုဏာေတြ ဧရာ၀တီျမစ္ၾကီးေလာက္ပြားေပမယ့္ ...တပည့္ေက်ာ္အေပါင္းက ဥေပကၡာဆည္ၾကီးနဲ႕ ပိတ္ထားၾကေလဟန္ထင့္...။ ေရေတြ မစီး.....။ ေလ့က်င့္ခန္းေတြ မစီး...။ အထီးက်န္မင္နီတံတစ္ေခ်ာင္းနဲ႕...ေျခာက္ခမ္းေနတဲ့ ျမစ္ၾကီးထဲ...။
ေအာ္ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ....မအားခ်င္းၾကီးမက မအားၾကတာ....(ဟုတ္ေလာက္ေပရဲ႕..) လို႕သာ စုတ္တသပ္သပ္ ေလတခြ်န္ခြ်န္ ေမတၱာတံခြန္သာ လႊတ္ရေပေတာ့..။

အဲဒီလိုေလးမ်ား ဟုတ္ေလာက္ပါရဲ႕ ျဖစ္ေလာက္ပါရဲ႕လို႕မ်ား.. ပါဠိဘာသာနဲ႕ ေရးခ်င္ရင္ Optative (or Potential) Mood ၾကိယာမ်ားကို သံုးစြဲရပါသတဲ့..။ ပါဠိသဒၵါက်မ္းေတြကေတာ့ သတၱမီ၀ိဘတ္ၾကိယာလို႕ အမည္တပ္ၾကေလရဲ႕..။ ဘုရားရွင္က မိဂဒါ၀ုန္ကို ဓမၼစၾကာတရားဦးေဟာဖို႕ အၾကြလမ္းမွာ ဥပကၾကီးနဲ႕ေတြ႕ေတာ့ ငါဘုရားဟာ ျပိဳင္ဘက္မဲ့ေအာင္ႏိုင္သူ (အနႏၱဇိန)လို႕လည္း မိန္႕ျမြက္လိုက္ေရာ.. ဥပကၾကီးက မယံုေရးခ်မယံု.. ဒါေပမယ့္ ယဥ္ေက်းစြာ ''ဟုတ္ေလာက္ပါရဲ႕ ငါ့ရွင္ရယ္''တဲ့ ေျပာသြားတာ ဒီၾကိယာနဲ႕ပဲ..။ ဟုေပယ် အာ၀ုေသာ....။

ဒီၾကိယာ
ရဲ႕ နယ္ပယ္ကလည္း သင္ခန္းစာ (၁၃)မွာ ျပခဲ့တဲ့ ပဥၥမီ၀ိဘတ္မ်ားလို က်ယ္ျပန္႕ပါတယ္..။
မေရရာမႈ(Supposition)
သံသယ(Doubt)
ျဖစ္ႏိုင္ေခ်(Possibility)
ႏုညံ့တဲ့ခိုင္းေစမႈ(Mild Command)
ေတာင္းဆိုမႈ(Request)
ဖိတ္ေခၚမႈ(Invitation)
ယဥ္ေက်းတဲ့ေမးခြန္း( Courteous Question)နဲ႕
၀တ္ျပဳဆုေတာင္းျခင္း( Prayer) ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ေတြနဲ႕ ဒီၾကိယာေတြကို သံုးစြဲရပါတယ္..။

အဂၤလိပ္ဘာသာနဲ႕ ဘာသာျပန္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ may, might, should , would ဆိုတဲ့ အကူၾကိယာေတြကို သံုးစြဲရမွာပ..။ ျမန္မာလိုေတာ့ ...ျဖစ္ေလာက္တယ္ ျဖစ္သင့္တယ္ ျဖစ္ပါေစ...ဆိုတာမ်ိဳးေပပဲ..။

ၾကိယာေနာက္ဆက္ေလးေတြ မွတ္ရေအာင္ေလ...။

ဧယ် -------------------------------------ဧယ်ံဳ
ဧယ်ာသိ----------------------------------ဧယ်ာထ
ဧယ်ာမိ...............................................................ဧယ်ာမ


ကဲ အ(a)သရဆံုး ၾကိယာအေျခခံပုဒ္နဲ႕ ဆက္ၾကည့္..
ပစ(paca) (ခ်က္)
ပေစယ်------------------ပေစယ်ံဳ
ပေစယ်ာသိ--------------ပေစယ်ာထ
ပေစယ်ာမိ-----------------ပေစယ်ာမ

အာ-သရဆံုးၾကိယာအေျခခံပုဒ္
ကိဏာ(kinā)(၀ယ္)
ကိေဏယ်---------------ကိေဏယ်ဳံ
ကိေဏယ်ာသိ-----------------ကိေဏယ်ာထ
ကိေဏယ်ာမိ---------------------ကိေဏယ်ာမ

ဧ-သရဆံုး ၾကိယာအေျခခံပုဒ္
ေဒေသ (dese) (ေဟာၾကား)
ေဒသယ်--------------------ေဒေသယ်ံဳ
ေဒေသယ်ာသိ------------------ ေဒေသယ်ာထ
ေဒေသယ်ာမိ-------------------- ေဒေသယ်ာမ


ၾသ-သရဆံုးၾကိယာအေျခခံပုဒ္
ကေရာ(karo)(ျပဳလုပ္) (ထူးျခားတဲ့ ပုဒ္ေတြ ပုဒ္လာတာကို သတိျပဳ..)
ကေရယ် (ကယိရာ၊ကေရ) --------------------------- ကေရယ်ံဳ(ကယိရံု)
ကေရယ်ာသိ(ကယိရာသိ)-------------------------------ကေရယ်ာထ(ကယိရာထ)
ကေရယ်ာမိ(ကယိရာမိ)------------------------------- ကေရယ်ာမ(ကယိရာမ)

ထူးျခားၾကိယာအေျခခံပုဒ္မ်ား
ဟန(hana) (သတ္)
ဟေနယ်--------------------------------- ဟေနယ်ံဳ
ဟေနယ်ာသိ------------------------------ ဟေနယ်ာထ
ဟေနယ်ာမိ -------------------------------------ဟေနယ်ာမ

အသ(as)(ရွိ၊ျဖစ္)
သိယာ(အႆ)--------------------------------------သိယ်ံဳ (အႆု၊သိယံသု)
သိယာ(အႆ) ---------------------------------------- အႆထ
သိယံ(အႆံ)------------------------------------- အႆာမ

စကားလံုးအသစ္ေလးေတြ မွတ္ၾကေပဦး..။ အသံုးတည့္မွာပါ..။

ဣတၳံ -ယင္းသို႕အားျဖင့္..ဤနည္းျဖင့္... ဒီလိုနဲ႕...(thus, in this way)
တထာ -ထိုနည္းအားျဖင့္၊ ထို႕အတူ (So, in that way)
ယထာ -အၾကင္သို႕ေသာနည္းျဖင့္၊ (in whatever way, such as)
ုကထံ-ဘယ္သို႕ေသာနည္းျဖင့္၊ ဘယ္လိုနည္းနဲ႕ (How?, in what way?)
ဧ၀ံ-ဤသို႕
န- မဟုတ္
သေစ -အကယ္၍ (if)
ယဒိ-အကယ္၍ (if)

ဒီၾကိယာေတြနဲ႕တြဲၿပီး သေစ သို႕မဟုတ္ ယဒိဆိုတဲ့ စကားလံုးေတြ သံုးေလ့ရွိတယ္..။ ''အကယ္၍ '' ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္နဲ႕ေလ..။ အဂၤလိပ္ဘာသာစကားမွာေတာ့ Conditional ၀ါက်ေတြလို႕ ေျပာရင္ ထင္သာျမင္သာရွိေလမလား..။

အကယ္၍ သင္ ထမင္းခ်က္လ်င္ ငါစားရေပလိမ့္မည္။
ႈIf you (would) cook , I would eat... ဆိုသဟာမ်ိဳးေပပ..

ပါဠိလိုေလး ေရးၾကည့္ေတာ့
သေစ တြံ ဘတၱံ ပေစယ်ာသိ၊ အဟံ ဘုဥၹာမိ။

သူသြားမည္ဆိုလ်င္ သြားႏိုင္၏။
If he would go, he is able.
သေစ ေသာ ဂေစၦယ်၊ ေသာ သေကၠာတိ။ (သကၠ=စြမ္းႏိုင္)(be able)

ေလ့က်င့္ခန္းေလးေတြ လုပ္လိုက္ရင္ သေဘာေပါက္သြားမွာပါ..။
ျမန္မာျပန္ၾကပါ (ျပည္ေတာ္ျပန္ျခင္း မျပန္ျခင္း ပါဠိသင္ခန္းစာနဲ႕ မဆိုင္.)

1. ေသာ တၾတ ကေသယ်။
2. တုေမွ ဣဓ ၀ေပယ်ာထ။
3. မယံ ပေႆယ်ာမ။
4. ေတ တဟႎ သေယယ်ံဳ။
5. အဟံ ဖုေသယ်ာမိ။
6. တြံ စိေႏၱယ်ာသိ။
7. မယံ တဟႎ ဂေစၦယ်ာမ။
8. အဟံ စိေနယ်ာမိ။
9. ကုေတာ ေတ အာဂေစၦယ်ံဳ။
10. ကုၾတ မယံ ၀ေသယ်ာမ။
11. ယၾတ ေတ ၀ေသယ်ံဳ၊ မယံ တၾတ ဂေစၦယ်ာမ။
12. ယဟႎ ေတ နိသီေဒယ်ံဳ၊ တေတာ တုေမွ အပဂေစၦယ်ာထ။
    

ပါဠိေဒ၀၊ ပါဠိေဒ၀ီမ်ားအတြက္ ပါဠိဂုရုရဲ႕ .ပဥွာ...

1. ငါ ဒီမွာ ေနသင့္တယ္..
2. သူတို႕ ဒီေနရာက အေ၀းသြားၾကေလာက္ၿပီ။
3. ဘယ္ကို ငါတို႕ ေျပးၾကပါ့..။
4. သူတို႕ အဲဒီမွာ ေအာင္ႏိုင္ၾကမွာပါ..။
5. မင္းသိသင့္တာေပါ့။
6. သူတို႕ အႏိုင္ရသင့္တယ္..။
7. ငါတို႕ ဘယ္ေနရာက ၀ယ္သင့္သလဲ..။
8. မင္း အဲဒီကို ခ်ဥ္းကပ္သင့္တယ္။
9. မင္း ဒီအတိုင္းပဲ လုပ္သင့္တယ္။
10. မင္း ငါေျပာသလို လုပ္ပါ။
11. သူ တရားေဟာသင့္တယ္။

ဓမၼဂဂၤါ
(၂၇-၉-၂၀၁၁)