နာလႏၵာမွာ ဒလိုင္လားမားကို ထားခဲ့ေတာ့

နာလႏၵာေက်ာင္းေတာ္ေဟာင္း

(၁)

ခြဲခြာရမယ့္ အနာဂတ္ရဲ႕
ညေနတစ္ခုမွာ
လွပစြာ မင္းၿပံဳးႏိုင္ဖို႕
မ်က္ရည္မ်ားနဲ႕ ငါေပ်ာ္ေမြ႕ဆဲပါ။
ထားခဲ့ကြယ္
ထားခဲ့
ရာဇ၀င္ထဲမွာ ေမာင့္ကို ထားရစ္ခဲ့။
(ပိုင္စိုးေ၀)

ေစာေစာစီးစီး ဆရာပိုင္စိုးေ၀ၾကီးရဲ႕ ကဗ်ာတစ္ပိုင္းတစ္စ ႏႈတ္၀ယ္ရြရြျဖစ္သြားရေပါ့။ ရာဇ၀င္ထဲမွာ ေမာင့္ကို ထားရစ္ခဲ့ တဲ့။ ဆရာမဂ်ဴးက ကဗ်ာစာသားေလးကို ၀တၳဳတစ္ပုဒ္မွာ ေခါင္းစီးတင္လိုက္တဲ့အခါ ပိုၾကြသြားတယ္။ ရာဇ၀င္ထဲမွာ ေမာင့္ကို ထားရစ္ခဲ့။ ဒီမနက္ ဖတ္မိတဲ့သတင္းကလည္း '' Nalanda versity revival , minus the Dalai Lama'' (နာလႏၵာမွာ ဒလိုင္လားမားကို ထားခဲ့ေတာ့) ျဖစ္ေနပါေရာလား။

(၂)
နာလႏၵာတကၠသိုလ္ၾကီးကို ျပန္လည္အသက္သြင္းမယ့္ ပေရာဂ်က္မွာ အဓိကပါ၀င္မယ့္ တရုတ္ႏိုင္ငံကို ငဲ့ကြက္ေသာအားျဖင့္ ဒလိုင္လားမားကို အိႏၵိယအစိုးရက ထားခဲ့ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ နာလႏၵာပေရာဂ်က္မွာ ဒလိုင္လားမားၾကီး မပါေၾကး။

ဒီေန႕ က်င္းပတဲ့ အိႏၵိယကက္ဘိနက္အစည္းအေ၀းမွာ တရုတ္နဲ႕ အျခား ၁၂ ႏိုင္ငံပါ၀င္တဲ့ အာရွထိပ္သီးညီလာခံအဖြဲ႕က ဦးေဆာင္မယ့္ နာလႏၵာကို နိုင္ငံတကာ တကၠသိုလ္ၾကီးအျဖစ္ျပန္လည္ အသက္သြင္းေရးစီမံကိန္းအတြက္ ေငြေၾကးလ်ာထားခ်မွတ္ဖို႕ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။

နာလႏၵာတကၠသိုလ္ၾကီးကို ဒီႏွစ္မွာ အစျပဳလည္ပတ္ႏိုင္ေတာ့မွာျဖစ္သလို သင္ရိုးညြႊန္းတမ္းကေတာ့ ဗုဒၶဓမၼကိုပဲ အေျခခံမွာ ျဖစ္ပါသတဲ့။ ၁၂ ႏွစ္ရာစုမွာ က်ဴေက်ာ္ဖ်က္ဆီးသူေတြေၾကာင့္ နာလႏၵာတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းေတာ္ၾကီး မီးေလာင္ပ်က္သံုးသြားၿပီးေနာက္ပိုင္း နာလႏၵာရဲ႕ မဟာယာနဂိုဏ္း အစဥ္အလာကို တိဘက္က ထိန္းသိမ္းဆက္ခံခဲ့တာပါ ။

“ဒလိုင္လားမားအရွင္ကို နာလႏၵာပေရာဂ်က္မွာ ထားခဲ့တဲ့ အိႏၵိယႏိုင္ငံရဲ႕ သေဘာထားက ရယ္စရာေကာင္းေပမယ့္ ပထ၀ီႏိုင္ငံေရးသေဘာတရားအရေတာ့ ဒီလိုပဲ ျဖစ္သင့္ပါတယ္ ” လို႕ ဒလိုင္လားမားၾကီးရဲ႕ သာ၀ကေတြက ဆိုပါတယ္။ ဒလိုင္းလားမားအရွင္ျမတ္ ဒီပေရာဂ်က္မွာ ပါ၀င္တာထက္ ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံအမ်ားစုရဲ႕ အေထာက္အပံ့နဲ႕ နာလႏၵာတကၠသိုလ္ၾကီး ျပန္လည္ရွင္သန္ေရးက ပိုအေရးၾကီးပါတယ္ တဲ့။

ဒလိုင္လားမားၾကီး မပါ၀င္ေပမယ့္ ဒီပေရာဂ်က္ကို စီးပြားေရးႏိုဘယ္ဆုရွင္ အမရ္တ်ာ ဆင္းက ဦးေဆာင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တရုတ္နဲ႕ စင္ကာပူအပါအ၀င္ အေရွ႕အာရွႏိုင္ငံမ်ားမွာ နာလႏၵာတကၠသိုလ္ျပန္ လည္ရွင္သန္ေရးအတြက္ အဆိုျပဳလႊာေတြ ရရွိေရး အစည္းအေ၀းေတြ ထပ္ထလဲလဲက်င္းပၿပီးတဲ့ နာလႏၵာအၾကံျပဳအဖြဲ႕ကို အမရ္တ်ာဆင္းက ဦးေဆာင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္လက စၿပီး နာလႏၵာတကၠသိုလ္ၾကီးရဲ႕ စည္းမ်ဥ္းေတြ ေရးဆြဲၾကေတာ့မယ့္ နာလႏၵာအၾကံဳျပဳအဖြဲ႕ဟာ အေရွ႕အာရွႏိုင္ငံမ်ားအဖြဲ႕က တကၠသိုလ္ဘုတ္အဖြဲ႕၀င္ေတြကို မေရြးခ်ယ္ရေသးမီအထိ တကၠသိုလ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႕အျဖစ္တည္ရွိေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သမၼတၾကီးကေတာ့ ဧည့္သည္ေတာ္ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ေဒလီ ဆရီရမ္ အမ်ိဳးသမီးေကာလိပ္က ဂိုပါ ဆဘာ၀ါလ္ဟာ နာလႏၵာတကၠသိုလ္ၾကီးရဲ႕ ပထမဆံုးပါေမာကၡခ်ဳပ္ျဖစ္ႏိုင္ပါသတဲ့။

နာလႏၵာအျပည္ျပည္ဆိုင္ရာတကၠသိုလ္ၾကီးဟာ ဗီဟာျပည္နယ္ျပတိုက္ထဲမွာသိမ္းဆည္းထားခဲ့တဲ့ ကိုယ္ပိုင္ ေက်ာင္းေတာ္အမွတ္တံဆိပ္နဲ႕ သီးျခားတကၠသိုလ္ၾကီးအျဖစ္တည္ရွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အာရွထိပ္သီးႏိုင္ငံမ်ားနဲ႕ ညွိႏိႈင္းၿပီး တကၠသိုလ္ၾကီးျပန္လည္ ရွင္သန္ေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။ အိႏၵိယအစိုးရက ရူပီး ကုေဋေပါင္း ၁၀၀၅ ထည့္၀င္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စီမံကိန္းေကာ္မရွင္က တကၠသိုလ္ၾကီး ကိုယ့္ေျခကိုယ့္ လက္ရပ္တည္ႏိုင္တဲ့ အခ်ိန္ထိ ရူပီး ကုေဋငါးဆယ္ သံုးစြဲပါလိမ့္မယ္။ တကၠသိုလ္အေနနဲ႕လည္း လူထုနဲ႕ ပုဂၢလိကအလွဴရွင္ေတြဆီက အလွဴေငြေတြ ရရွိႏိုင္မွာ ျဖစ္သလို အျခားေသာ အဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံေတြကလည္း ေစတနာအေလ်ာက္ထည့္၀င္လွဴဒါန္းၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

နာလႏၵာတကၠသိုလ္ၾကီးမွာ သင္ၾကားပို႕ခ်ေပးဖို႕ အဆိုျပဳထားတဲ့ဘာသာရပ္ေတြကေတာ့
ဗုဒၶဘာသာသုေတသနပညာ(Buddhist Studies,)
ဒႆနႏွင့္ ဘာသာတရားမ်ားႏိႈင္းယွဥ္ေလ့လာမႈပညာ (Philosophy and Comparative Religions Studies) ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသုေတသနပညာ (International Relations & Peace Studies, )
လူထုေရးရာမူ၀ါဒႏွင့္ ဖြံျဖိဳးေရးဆိုင္ရာ စီးပြားေရးစီမံခန္႕ခြဲမႈပညာ(Business Management in relation to Public Policy and Development Studies, )
ဘာသာစကားမ်ားႏွင့္ စာေပပညာ (Languages and Literature; )
ေဂဟေဗဒႏွင့္ ပတ္၀န္းက်င္သုေတသနပညာ(Ecology and Environmental Studies) မ်ားျဖစ္ပါသတဲ့။

အိႏၵိယႏိုင္ငံ၊ဗီဟာျပည္နယ္အစိုးရကေတာ့ တကၠသိုလ္စီမံကိန္းအတြက္ ရာဇၿဂိဳဟ္၊ နာလႏၵာေက်ာင္း ေတာ္အေဟာင္းနားမွာ ေျမဧက ငါးရာ အဆင္သင့္ရရွိၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ ေျမဧက ငါးရာ ဆက္လက္ရရွိဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အိႏၵိယအစိုးရအေနနဲ႕ကေတာ့ ခရီးသြားလုပ္ငန္းအတြက္လည္း အက်ိဳးအျမတ္အမ်ားၾကီး ရဦးမွာပါ။

(၃)

ကဲ နာလႏၵာပေရာဂ်က္မွာ ဒလိုင္လားမားၾကီးကို ထားခဲ့မွ ျဖစ္မွာကိုး။

ဓမၼဂဂၤါ
၀၈-၀၇-၂၀၁၀

မူရင္းစာမ်က္ႏွာ